Trong lần đầu diễn ra sự kiện trao đổi cấp cao giữa châu Phi - Việt Nam, các đối thoại xoay quanh OCOP đã mở không gian hợp tác mới về nông nghiệp bền vững.
Ngày 15/7, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) tổ chức Diễn đàn cấp cao liên khu vực về mô hình OCOP.
Diễn đàn có sự tham dự của các Bộ trưởng Nông nghiệp và quan chức cấp cao từ Bhutan, Cameroon, Bờ Biển Ngà, Cộng hòa Dân chủ Congo, Gabon, Ghana, Ethiopia, Lesotho, Malawi, Mozambique, Nepal, Sierra Leone, Nam Sudan, Tunisia, Việt Nam, Zambia và Zimbabwe.

Diễn đàn cấp cao liên khu vực về mô hình OCOP diễn ra ngày 15/7 tại Hà Nội. Ảnh: Trần Văn.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam nhấn mạnh: "Diễn đàn hôm nay là kết quả cụ thể về sáng kiến của Tổng Giám đốc FAO Khuất Đông Ngọc, được khởi xướng trong chuyến thăm Việt Nam vào tháng 2/2025".
Sáng kiến này đã kết nối các nỗ lực toàn cầu và khu vực nhằm nâng cao hiệu quả thực thi chương trình OCOP của Việt Nam, cũng như sáng kiến OCOP toàn cầu của FAO, hướng đến mục tiêu "Bốn tốt hơn": sản xuất tốt hơn, dinh dưỡng tốt hơn, môi trường tốt hơn và cuộc sống tốt hơn.
Theo lãnh đạo ngành nông nghiệp và môi trường, tầm nhìn của Việt Nam về OCOP là xây dựng chuỗi giá trị bền vững, cạnh tranh và bao trùm, nâng cao thu nhập và chất lượng sống cho người dân. OCOP không chỉ là thương hiệu mà là mô hình tích hợp giữa nhà nước, doanh nghiệp, hợp tác xã và cộng đồng trong hệ sinh thái sáng tạo, nâng cao năng lực, kiểm soát chất lượng, xây dựng thương hiệu và kết nối thị trường.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam phát biểu khai mạc tại diễn đàn. Ảnh: Trần Văn.
Từ thực tiễn triển khai hơn 7 năm qua, chương trình OCOP của Việt Nam không chỉ góp phần hiện thực hóa mục tiêu 'Bốn tốt hơn' mà còn xác định và phát huy lợi thế sản phẩm chiến lược của từng địa phương, từng quốc gia, trên cơ sở tôn trọng bản sắc, khai thác bền vững và tiếp cận thị trường toàn cầu.
Trên cơ sở đó, Thứ trưởng nhấn mạnh việc thiết lập mạng lưới và cơ chế chia sẻ thông tin về chính sách, công nghệ và thị trường giữa các quốc gia để hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP một cách bền vững.
"Nhằm cùng nhau phát triển chương trình OCOP gắn với mục tiêu 'Bốn tốt hơn' của FAO, các quốc gia Nam bán cầu cần tăng cường hợp tác đào tạo, nâng cao năng lực cho các nhà quản lý, hợp tác xã, doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nông thôn, đặc biệt chú trọng đến nhóm đối tượng yếu thế như phụ nữ, người lớn tuổi, người khuyết tật, người dân tộc thiểu số… Bên cạnh đó, tôi khuyến khích thí điểm mô hình hợp tác công - tư - cộng đồng nhằm huy động các nguồn lực tài chính, kỹ thuật và tri thức bản địa phục vụ phát triển nông thôn và nâng cao giá trị sản phẩm OCOP", ông Nam cho biết.
Theo bà Beth Bechdol - Phó Tổng Giám đốc FAO, Việt Nam là một quốc gia năng động, đóng vai trò tích cực trong các nỗ lực chuyển đổi nông nghiệp bền vững. "Đây là lần đầu diễn ra sự kiện trao đổi kiến thức giữa các nước châu Phi và Việt Nam, cho thấy điểm sáng về phát triển nông nghiệp và hợp tác quốc tế ở nơi đây", lãnh đạo FAO khẳng định.
Bà nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng và chia sẻ kinh nghiệm giữa các quốc gia, giữa khu vực, đặc biệt khi các nước châu Phi và châu Á đang cùng đối mặt với những thách thức tương đồng về phát triển nông nghiệp.

Bà Beth Bechdol - Phó Tổng Giám đốc FAO phát biểu về ý nghĩa sáng kiến OCOP tại diễn đàn. Ảnh: Trần Văn.
Bà Bechdol đánh giá cao sáng kiến OCOP được triển khai tại Việt Nam từ năm 2018 với mục tiêu thúc đẩy các sản phẩm nông sản địa phương chưa được khai thác hết tiềm năng, đưa chúng vào chuỗi giá trị nông nghiệp hiện đại.
Bà nhấn mạnh, OCOP không chỉ là động lực phát triển kinh tế địa phương mà còn là nền tảng cho chiến lược tăng trưởng nông nghiệp bền vững. Việc đa dạng hóa sản phẩm, tăng khả năng chống chịu và thúc đẩy chia sẻ tri thức giữa các quốc gia là chìa khóa để châu Á và châu Phi cùng hành động, cùng tiến về phía trước.
Tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, các văn phòng FAO đang tích cực hỗ trợ quảng bá sản phẩm OCOP, nâng cao năng lực địa phương và đưa các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng ra thị trường toàn cầu. "Chúng tôi có thể khẳng định rằng, OCOP đang dần trở thành một trụ cột chiến lược trong phát triển kinh tế nông thôn khu vực," bà Beth Bechdol tái khẳng định.
Thông qua sáng kiến Sáng kiến Mỗi quốc gia một sản phẩm ưu tiên (phiên bản OCOP quốc tế), tổ chức FAO đang hỗ trợ phát triển 56 sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, góp phần nâng cao sinh kế cho người dân và phát huy tiềm năng, lợi thế, giá trị văn hóa từng địa phương.
“Chúng tôi cam kết tiếp tục hỗ trợ các quốc gia châu Phi trong cuộc chiến chống đói nghèo và suy dinh dưỡng. Thông qua hợp tác ba bên, chúng ta có thể cùng nhau biến những thách thức tại châu Phi thành cơ hội phát triển, cùng nhau xây dựng mạng lưới lương thực thực phẩm xanh, minh bạch và bền vững", Tổng Giám đốc FAO Khuất Đông Ngọc nhấn mạnh trong video thông điệp.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam và lãnh đạo các Bộ Nông nghiệp châu Phi, châu Á thăm gian hàng triển lãm OCOP tại Diễn đàn cấp cao liên khu vực. Ảnh: Trần Văn.
FAO đang tích cực hợp tác với các trung tâm khoa học và đổi mới hàng đầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương để tăng cường chuỗi giá trị của các sản phẩm nông nghiệp đặc biệt (SAP), qua đó hỗ trợ mục tiêu “Bốn tốt hơn”. Kết quả của sự hợp tác này chính là việc áp dụng một công cụ truy xuất nguồn gốc địa lý và môi trường mang tính tiên phong, nhằm khuyến khích sản xuất SAP bền vững. Đồng thời, khoa học và công nghệ dinh dưỡng đang hỗ trợ phát triển các sản phẩm thực phẩm SAP phù hợp với các nhóm tuổi và sở thích đa dạng. Bên cạnh đó, các thông tin từ thị trường đang giúp các quốc gia châu Á - Thái Bình Dương tích hợp SAP vào các thị trường quốc tế chính thống. |