Cần có một “nghị định 168” để tăng mạnh mức phạt thuốc lá

Tình trạng hút thuốc lá không giảm được bao nhiêu

Báo cáo kết quả từ Cơ quan Nghiên cứu Ung thư quốc tế (IARC) cho thấy, trong khói thuốc lá có khoảng gần 7.000 hợp chất hóa học, trong đó có ít nhất 69 hóa chất gây ung thư gồm 11 chất hóa học xếp vào nhóm 1 (là nhóm các chất đã được chứng minh chắc chắn gây ung thư ở người). Những người hút thuốc có nguy cơ bị ung thư phổi cao gấp 25 lần so với người không hút thuốc.

Hút thuốc lá không chỉ gây ra ung thư phổi mà còn dẫn đến vô số các loại ung thư như: mũi, miệng, thanh quản, khí quản, thực quản, dạ dày, tụy, thận, bàng quang, cổ tử cung, tủy xương và máu. Ngoài ra, người hút thuốc lá dễ bị mắc bệnh lý tim mạch, răng miệng, mù lòa, liệt dương…

Không riêng người hút thuốc lá mà những người xung quanh hít phải khói thuốc lá, hút thuốc bị động cũng bị ảnh hưởng. Năm 2012, Nhà nước đã ban hành Luật phòng chống tác hại của thuốc lá, nhằm hạn chế người hút thuốc lá, thế nhưng số bệnh nhân đến khám chữa bệnh có nguyên nhân từ hút thuốc lá cũng không giảm được bao nhiêu.

Cần có một “nghị định 168” để tăng mạnh mức phạt thuốc lá

Để hạn chế người hút thuốc lá, người hút thuốc thụ động, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật để ngăn ngừa như Luật phòng chống tác hại của thuốc lá, Nghị định số 117/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, Thông tư số 11/2023-BYT quy định việc thực hiện địa điểm cấm hút thuốc lá và xét tặng giải thưởng môi trường không thuốc lá. Quy định nhiều nhưng số lượng người hút thuốc lá giảm không nhiều, chỉ là dịch chuyển địa điểm hút thuốc.

Theo TS Trần Quý, Viện trưởng Viện phát triển Kinh tế số Việt Nam, nguyên nhân nhiều người hút thuốc lá, người nghiện khó cai là do giá thuốc lá ở nước ta rẻ, mua bán dễ dàng. Hiện nay, giá mỗi gói thuốc trung bình 10-20 ngàn đồng nên ai cũng có thể mua được.

Trong khi đó, tại Singapore, giá thuốc lá cao gấp 10 lần nước ta, còn ở Hoa Kỳ giá một gói thuốc lá khoảng trên dưới 10USD. Giá thuốc lá cao, điều kiện mua khó khăn sẽ góp phần hạn chế người dân hút thuốc lá.

Cùng với đó, mặc dù Luật phòng chống tác hại của thuốc lá đã có hiệu lực gần 13 năm, nhưng do mức phạt đối với người hút thuốc lá nơi công cộng còn quá thấp và giá thuốc lá rẻ, dễ mua nên số lượng người hút thuốc vẫn đông. Để người dân không hút thuốc lá nơi công cộng, nhà nước cần có một “nghị định 168” trong lĩnh vực y tế, môi trường, tăng mạnh giá thuốc lá và mức phạt.