Ngành công nghiệp thuốc lá gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng

Đây là thông tin được đưa ra tại Tọa đàm “Ảnh hưởng của ngành thuốc lá tới môi trường và biến đổi khí hậu tại Việt Nam - Thực trạng và giải pháp” do Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường phối hợp với Trung tâm Bảo vệ môi trường và Ứng phó biến đổi khí hậu (CEPVN) tổ chức ngày 28/3. 

Việt Nam trong top 15 quốc gia hút thuốc lá nhiều nhất thế giới

Việt Nam là một trong 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới và là quốc gia đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN có số người trưởng thành hút thuốc lá cao nhất, chỉ sau Indonesia và Philippines. 

Tại Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong/năm vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá, đến năm 2030, sẽ tăng lên tới 70.000 người/năm nếu các biện pháp can thiệp không được thực hiện một cách hiệu quả.

Nghiên cứu về tác động thuốc lá tới môi trường còn khá mới mẻ

Ông Vũ Minh Lý, Phó Giám đốc Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường cho biết, nhận thức được tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người và gánh nặng kinh tế do thuốc lá gây ra, Việt Nam đã ban hành và thực thi các chính sách nhằm ngăn chặn và kiểm soát tác hại của thuốc lá như: Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030; các Nghị định, Quyết định và Thông tư hướng dẫn về kiểm soát tác hại của thuốc lá.

Đặc biệt, công tác nghiên cứu, đánh giá tác hại của thuốc lá tới sức khỏe đã được Việt Nam triển khai từ khá sớm và công tác truyền thông về tác hại của thuốc lá tới sức khỏe cũng được thực hiện khá bài bản.

Tuy nhiên, theo ông Vũ Minh Lý, nghiên cứu về những tác động của thuốc lá tới môi trường tại Việt Nam còn khá mới mẻ và chưa thực sự nhận được sự quan tâm đúng mức từ cơ quan quản lý Nhà nước và cộng đồng nói chung.

Mỗi giai đoạn trong chuỗi cung ứng thuốc lá đều gây ô nhiễm môi trường

Chia sẻ về tác động của thuốc lá đến môi trường, TS Nguyễn Đình Đáp, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho biết, mỗi giai đoạn trong toàn bộ chuỗi cung ứng thuốc lá: từ quá trình trồng trọt, chế biến, đóng gói, vận chuyển đến khâu tiêu dùng và xử lý chất thải (đầu lọc, bao bì) đều gây ra ô nhiễm đất, nước, không khí và làm mất cân bằng hệ sinh thái sống của con người.

Thêm vào đó, các sản phẩm như thuốc lá điếu, thuốc lá không khói và thuốc lá điện tử cũng góp phần vào việc tích tụ ô nhiễm nhựa. Đầu lọc thuốc lá chứa vi nhựa và là loại ô nhiễm nhựa cao thứ hai trên thế giới.

Thực tế cho thấy, thuốc lá thường được trồng ở các nước đang phát triển, nơi có nhu cầu thiết yếu về nước và đất nông nghiệp để sản xuất lương thực cho khu vực. Thay vào đó, những nguồn tài nguyên này đang được sử dụng để trồng những cây thuốc lá, trong khi nạn phá rừng ngày càng nhiều.

Hơn nữa, những chi phí cho việc làm sạch chất thải của ngành công nghiệp thuốc lá do những người nộp thuế trên khắp thế giới phải gánh chịu là rất lớn.

TS Nguyễn Đình Đáp cũng cho biết thêm, theo nghiên cứu, chi phí 98 nghìn tỷ VNĐ năm cho ô nhiễm biển và quản lý rác thải từ bao bì và đầu lọc thuốc lá điếu. Rác thải thuốc lá điếu chiếm 25 – 40% tổng rác thải toàn cầu và hiện nay, chưa thể thu gom và xử lý triệt để với loại rác thải này.