Bộ Y tế vừa đề xuất mức phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với hành vi biết rõ người khác sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng hoặc các loại thuốc lá thế hệ mới tại địa điểm thuộc quyền quản lý, chiếm hữu của mình nhưng không ngăn cản hoặc không báo cho cơ quan chức năng.
Đề xuất này nằm trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 77/2013 và Nghị định số 117/2020 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, hiện đang được Bộ Y tế đưa ra lấy ý kiến.
Theo dự thảo, Bộ Y tế đề xuất bổ sung Điều 26a vào Nghị định 117/2020, quy định phạt tiền từ 3-5 triệu đồng đối với hành vi sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các loại thuốc lá thế hệ mới khác. Đồng thời, người vi phạm còn bị buộc tiêu hủy tang vật vi phạm.
Ngoài ra, dự thảo còn quy định phạt tiền từ 5-10 triệu đồng với hành vi biết rõ người khác sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới tại địa điểm do mình quản lý nhưng không ngăn cản hoặc không báo cho cơ quan có thẩm quyền.
Bộ Y tế cho biết hiện nay chưa có quy định xử phạt đối với hành vi "chứa chấp" và "sử dụng" thuốc lá điện tử. Việc bổ sung chế tài này nhằm lấp khoảng trống pháp lý và tạo cơ sở để các cơ quan thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm một cách hiệu quả.
Mức phạt được đề xuất dựa trên rà soát các nghị định hiện hành của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính và kiến nghị của các bộ, ngành liên quan. Theo Bộ Y tế, mức phạt từ 3-5 triệu đồng là tương ứng với một số hành vi vi phạm nghiêm trọng khác, như khai thác tàu bay trái quy định.
Theo kết quả điều tra tại 34 tỉnh, thành năm 2020, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở người trưởng thành (từ 15 tuổi trở lên) đã tăng 18 lần, từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020. Tỷ lệ cao nhất rơi vào nhóm tuổi từ 15-24 (7,3%), tiếp theo là nhóm 25-44 tuổi (3,2%) và 45-64 tuổi (1,4%). Đặc biệt, xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang lan rộng trong giới thanh thiếu niên và trẻ em gái.
Bộ Y tế cảnh báo đây là dấu hiệu đáng lo ngại khi các sản phẩm này không chỉ gây nghiện nicotine mà còn bị lợi dụng để pha trộn ma túy, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể chất và tinh thần của thế hệ trẻ. Năm 2023, đã có 1.224 người nhập viện do ngộ độc hoặc mắc bệnh liên quan đến thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
Trước đó, Nghị quyết số 173/2024/QH15 đã cấm triệt để thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khoẻ con người, bao gồm các hành vi “sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng”.