Hợp tác thủy sản Việt - Hàn: Từ văn kiện đến động lực chiến lược

Việt Nam và Hàn Quốc tăng cường hợp tác thủy sản bền vững, từ kiểm soát IUU, nuôi biển công nghệ cao đến thúc đẩy thương mại và đầu tư.

Ngày 11/8 tại Seoul, Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung đã chứng kiến lễ trao 10 văn kiện hợp tác song phương giữa Việt Nam và Hàn Quốc, trải rộng từ nông nghiệp, khoa học, công nghệ, quyền sở hữu trí tuệ, năng lượng đến giáo dục. Trong số đó, lĩnh vực thủy sản nổi lên như một điểm nhấn chiến lược, với sự tham gia trực tiếp của lãnh đạo hai Bộ quản lý ngành của hai nước.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung đã trao đổi văn kiện hợp tác thuỷ sản với Bộ Thủy sản và Đại dương Hàn Quốc. Việc hợp tác thuỷ sản song phương này đặt nền móng cho một loạt hoạt động phối hợp có khả năng tác động lâu dài đến cấu trúc phát triển ngành thủy sản của Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung trao đổi văn kiện hợp tác thuỷ sản với Bộ Thủy sản và Đại dương Hàn Quốc dưới sự chứng kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN.

Những lĩnh vực hợp tác cho thấy cách tiếp cận toàn diện từ phát triển nghề cá và nuôi trồng thủy sản bền vững, thương mại và chế biến đến kiểm soát chất lượng, phòng chống khai thác bất hợp pháp (IUU) cũng như đào tạo nhân lực và bảo vệ môi trường biển. Đây không chỉ là những nội dung kỹ thuật mà còn là lời khẳng định định hướng phát triển của Việt Nam chuyển từ tăng trưởng khai thác sang tăng trưởng dựa trên khoa học công nghệ, giá trị gia tăng và tính bền vững.

Đặc biệt, các kiến nghị hợp tác của hai bên trong giai đoạn 2026 – 2030 cho thấy rõ tầm nhìn chiến lược của Việt Nam khi đặt thủy sản và kinh tế biển vào vị trí “trụ cột” của phát triển bền vững, với trọng tâm là nuôi biển quy mô công nghiệp, ứng dụng công nghệ cao, bảo vệ nguồn lợi và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Việt Nam đang quyết liệt xử lý vấn đề IUU, đây là yêu cầu sống còn không chỉ để gỡ “thẻ vàng” của EC mà còn để bảo đảm uy tín hàng hải sản trên thị trường toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Hàn Quốc là đối tác lý tưởng do sở hữu ngành thủy sản phát triển toàn diện, từ chính sách quản lý, công nghệ nuôi biển, giám sát khai thác đến bảo tồn nguồn lợi và hệ thống hậu cần. Việt Nam có thể học hỏi, đồng thời bổ sung thế mạnh của mình đó là nguồn nhân lực, kinh nghiệm khai thác truyền thống, vùng biển giàu tài nguyên để hình thành các mô hình hợp tác mới.

Các đề xuất hợp tác của Việt Nam đã cụ thể hóa định hướng này, đó là thiết lập cơ chế phối hợp kiểm soát IUU, hỗ trợ công nghệ giám sát và truy xuất nguồn gốc; chuyển giao công nghệ nuôi biển hiện đại, hợp tác xử lý rác thải nhựa đại dương, đào tạo chuyên sâu về khai thác và chế biến bền vững. Trên bình diện kinh tế, mô hình hợp tác công - tư và liên doanh liên kết được coi là đòn bẩy để huy động vốn, công nghệ và quản lý từ Hàn Quốc, đồng thời khuyến khích đầu tư theo chuỗi giá trị.

Ở góc độ thương mại, hợp tác thủy sản Việt - Hàn không chỉ nhằm mở rộng thị trường mà còn nâng tầm tiêu chuẩn sản xuất, chế biến và bảo quản. Người tiêu dùng Hàn Quốc vốn ưa chuộng hải sản chất lượng cao, còn Việt Nam có nguồn cung phong phú. Sự bổ trợ này nếu được khai thác tối đa sẽ tạo giá trị kinh tế và thương hiệu cho cả hai bên.

Điểm đáng chú ý là những thỏa thuận này không dừng ở lời hứa hợp tác mà gắn trực tiếp với các chiến lược quốc gia của Việt Nam như Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển đến 2030, tầm nhìn 2045; Chiến lược phát triển nuôi biển bền vững. Khi các cam kết quốc tế được gắn kết với chiến lược nội địa, hợp tác song phương sẽ thực sự trở thành động lực chiến lược.

Có thể nói, sự kiện 11/8 và các văn kiện được ký kết không chỉ bổ sung thêm dấu mốc trong quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Hàn Quốc mà còn mở ra cơ hội để Việt Nam tăng tốc chuyển đổi mô hình phát triển thủy sản từ “khai thác nhiều” sang “khai thác thông minh, nuôi trồng bền vững”. Thành công của hợp tác này sẽ phụ thuộc vào khả năng biến văn kiện thành hành động, từ bàn đàm phán đến vùng biển, từ nhà máy chế biến đến thị trường tiêu dùng.

Tiên Lữ