Khám phá khu bảo tồn chim lớn nhất nước Anh

Khu bảo tồn ở Geltsdale ở phía bắc Pennines (Vương quốc Anh) bao phủ hơn 50 km vuông đầm lầy, đồng cỏ, trải dài từ đáy thung lũng đến đỉnh Cold Fell cao 640m.

Hội Hoàng gia Bảo vệ Chim Geltsdale (RSPB Geltsdale) đã mua thêm đất để mở rộng diện tích khu bảo tồn Geltsdale lên gấp 3 lần, khiến đây là khu bảo tồn chim lớn nhất Vương quốc Anh. 

Theo đó, Khu bảo tồn vốn đã rộng lớn của RSPB tại Geltsdale sẽ được mở rộng lên 5.500 ha. Dave Morris, giám đốc điều hành khu vực Cumbria và Đông Bắc nước Anh của RSPB cho biết: "Chúng tôi bắt đầu làm việc tại đây vào những năm 1970 và cuối cùng sở hữu khoảng hai phần ba diện tích đất, phần còn lại chúng tôi thuê.

Giờ đây, chúng tôi đã có thể mua lại phần cuối cùng đó và sở hữu toàn bộ Geltsdale, điều này sẽ cho phép chúng tôi tạo ra một khu bảo tồn trải dài từ đáy thung lũng đến đỉnh Cold Fell. Đây sẽ là nơi sinh sống của các loài chim phát triển mạnh ở rất nhiều môi trường sống khác nhau”, ông nói thêm. 

Đa dạng về các loài chim

Ở những tầng thấp nhất, chim dipper và chim hoang dã – thậm chí cả chim ưng – hiện đang xuất hiện. Sau đó, xa hơn trên sườn đồi, chim gô đen, chim cú muỗi và chim whinchat đang trở nên phổ biến. Gần đỉnh hơn, trên vùng đồng cỏ rộng mở, có thể nhìn thấy chim sáo đá và chim ưng hen.

“Khu bảo tồn này sẽ khác hoàn toàn về quy mô so với các khu bảo tồn chim khác của Anh. Chúng tôi sẽ đạt được sự phong phú về loài và quy mô mà các khu bảo tồn chim lớn hơn hẳn. Đây là minh chứng cho thấy những gì chúng ta có thể làm trong nỗ lực tái tạo và bảo vệ các loài chim”, Beccy Speight, giám đốc điều hành của RSPB cho biết.

Geltsdale là nơi sinh sống của nhiều loài chim, bao gồm chim quắt mỏ cong, chim choi choi vàng, chim ưng merlin, chim két khoang cổ… Đồng thời, đây cũng là nơi làm tổ của một số loại ưng của Anh. Năm 2024, tại Geltsdale, 8 chú chim diều hen non đã được sinh ra. 

Bên ngoài Geltsdale, loài diều hen này đang đứng trên bờ vực tuyệt chủng, là nạn nhân của các hoạt động săn bắn trái phép và tổ của chúng bị phá hoại. 

Các loài chim khác sinh sôi nảy nở tại Geltsdale bao gồm cú tai ngắn, gà gô đen, chim choắt mỏ cong, choắt mỏ đỏ và choắt mỏ đen. Ban quản lý khu bảo tồn đang đặt mục tiêu thu hút thêm nhiều loài chim khác tới dừng chân, bao gồm đại bàng vàng. 

Ở vùng trũng nhất của khu bảo tồn, chim dipper và chim nước hoang dã (wildfold) – thậm chí cả chim ưng – đang kiếm ăn. Xa hơn trên sườn đồi, chim gô đen, chim cú muỗi và chim whinchat cũng đang dần trở nên thân quen với khu vực. Gần đỉnh hơn, trên đồng cỏ rộng mở, có thể nhìn thấy chim sáo đá và chim diều hen.

Ông Speight nói thêm: "Geltsdale hiện là khu bảo tồn lớn nhất ở Anh. Và quy mô đó tạo nên sự khác biệt lớn. Khi bạn đi bộ qua khu bảo tồn trong mùa sinh sản, bạn sẽ thấy thật đáng kinh ngạc. Nơi này tràn ngập các loài chim".

Kết hợp phát triển nông nghiệp

Trong khu bảo tồn này, ban quản lý đang vận hành một trang trại lớn để thúc đẩy phát triển nông nghiệp song hành với bảo tồn thiên nhiên. Bằng cách này, họ vẫn tiếp tục tái tạo môi trường sống hoang dã và phục hồi hàng triệu bảng Anh. 

Ông Morris nói: “Đây là mục tiêu chính của dự án mở rộng khu bảo tồn”.

Để làm được điều này, ban quản lý sẽ cần để tâm tới vấn đề chăn thả gia súc. 

“Thường thì gia súc sẽ được nhốt trong lồng, nhưng một số loài như gà gô đên sẽ lao vào rào chắn và chết. Để giải quyết vấn đề này, chúng tôi đề ra một giải pháp công nghệ, đó là xây dựng hệ thống hàng rào vô hình”, ông Morris chia sẻ.

Kỹ thuật này bao gồm việc gắn các máy thu tín hiệu GPS lên gia súc, qua đó tạo ra các khu vực chăn thả ảo cho động vật. Nếu một con vật đến gần rìa khu vực được phân định, máy thu sẽ phát hiện ranh giới và bắt đầu phát ra âm thanh tăng cao độ hoặc phát ra xung điện nhẹ khi con vật cố gắng vượt qua ranh giới. Theo cách này, các con vật được nhốt trong một khu vực đất cố định mà không cần phải dựng hàng rào.

“Đó là cách nông dân có thể sử dụng để quản lý gia súc trong khu bảo tồn. Nó sẽ cho phép họ di chuyển những khu vực không có hàng rào này và mô phỏng hiệu quả việc chăn thả tự nhiên của các loài động vật ăn cỏ lớn, hoang dã”, ông khẳng định.

Ngoài hàng rào vô hình, hoạt động đốt cây thạch nam trong khu bảo tồn cũng đã dưng lại. Hoạt động này được thực hiện tại các khu điền trang chăn nuôi gà gô cũ của Geltsdale để khuyến khích các chồi mới phát triển, qua đó cung cấp thức ăn cho gà gô. Tuy nhiên, hoạt động này đã giải phóng carbon dioxide được lưu trữ trong than bùn bên dưới, do đó đã bị dừng lại. 

Tương tự như vậy, các cống thoát nước trên đồng cỏ cũng được tháo dỡ, giúp rêu than bùn phục hồi, một động thái cũng giúp khôi phục khả năng lưu trữ carbon dioxide của khu vực và hạn chế tốc độ khí này giúp làm nóng bầu khí quyển.

Ngoài ra, ban quản lý tiếp tục khôi phục các dòng suối để tăng khả năng lưu trữ nước trong thời gian dài hơn, qua đó các cá có thể sinh sản dễ dàng hơn. Đồng thời, bảo tồn hệ sinh thái sông, suối cũng thu hút các loài chim săn mồi như chim ưng về khu bảo tồn nhiều hơn. 

Speight cho biết: “Tôi nghĩ Geltsdale là biểu tượng thực sự của hy vọng vì nó cho thấy vùng cao có thể như thế nào về mặt số lượng chim và các loài khác. Khi bạn ở đó, bạn sẽ có cảm giác thực sự về không gian và cảm nhận được vùng cao nguyên sẽ như thế nào.”

Minh Hạnh (Tổng hợp từ The Guardian)