IFAD: Bộ Nông nghiệp và Môi trường có vị thế độc nhất để dẫn dắt quá trình chuyển đổi

Tại phiên thảo luận cấp Bộ trưởng chủ đề “Bắt nhịp Cách mạng Xanh 4.0” trong khuôn khổ Hội nghị P4G sáng 17/4, ông Donal Brown - Phó Chủ tịch Quỹ Phát triển Nông nghiệp Quốc tế (IFAD) - đã đề cao trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) đối với chuyển đổi hệ thống lương thực - thực phẩm ở Việt Nam.

Theo lãnh đạo IFAD, Chủ đề “Bắt nhịp Cách mạng Xanh 4.0” không chỉ là lời kêu gọi đổi mới, mà còn là lời hiệu triệu hành động, thể hiện tầm nhìn và năng lực lãnh đạo của Chính phủ trước những thách thức chưa từng có. 

“Bộ NN-MT có vị thế độc nhất để dẫn dắt nỗ lực chuyển đổi, biến ý tưởng thành hành động thiết thực và lan tỏa những tác động tích cực. Sự chuyển đổi vĩ mô bắt đầu từ những thay đổi nhỏ, từ những điều quen thuộc trong đời sống sản xuất của Việt Nam”, ông Brown nói.

Ví dụ, giải pháp tưới ngập - khô xen kẽ (AWD) đã được Bộ NN-MT chuẩn hóa thành quy trình canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp. Trong thời kỳ hiện đại, tưới ngập - khô xen kẽ được nhân rộng trên nhiều quốc gia trồng lúa ở châu Á như một phương pháp nông nghiệp thông minh. Nhưng Việt Nam có ưu thế khi đã thực hành thủy lợi từ lâu đời. Theo ông Brown, đây là điển hình cho việc đổi mới sáng tạo dựa trên tập quán và điều kiện kinh tế - xã hội vốn có.

Phó Chủ tịch IFAD cho rằng, với vai trò là người đứng đầu Bộ NN-MT, sự lãnh đạo của Bộ trưởng Đỗ Đức Duy sẽ đóng vai trò then chốt, định hình các chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển bền vững trong nông nghiệp.

Sản xuất nhiều hơn với ít tài nguyên hơn đang là bài toán cho nhiều quốc gia, mà trong đó, công nghệ là lời giải tối ưu nhất. Ứng dụng công nghệ sinh học có thể phát triển các giống cây trồng có khả năng chống chịu tốt hơn với biến đổi khí hậu. Những hệ thống quản lý nước và đất thông minh không chỉ giúp giảm thiểu tổn thất mà còn bảo vệ các hệ sinh thái.

Đồng thời, các chính sách cần bao trùm, để những nông dân sản xuất quy mô nhỏ, đặc biệt là phụ nữ và thanh niên, không bị bỏ lại phía sau trên hành trình chuyển đổi này. Những chính sách chiến lược như vậy sẽ đặt nền móng cho tương lai, nơi nông dân có thể thích nghi, đổi mới và phát triển thịnh vượng. 

“Chúng ta cần những chính sách đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển. Chúng ta cũng cần cơ chế khuyến khích áp dụng các công nghệ xanh, giảm phát thải, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên. Đặc biệt, cần đưa tính bền vững trở thành trọng tâm trong mọi quyết định sản xuất nông nghiệp”, ông Brown kêu gọi. 

Tuy nhiên, ông cũng cần thừa nhận rằng không một cá nhân hay tổ chức nào có thể tự mình chuyển đổi toàn bộ hệ thống lương thực - thực phẩm.

Do đó, IFAD cam kết đồng hành cùng các chính phủ và các tổ chức đối tác để chuyển giao công nghệ, tri thức đến các vùng nông thôn, bảo đảm rằng những sáng kiến đổi mới sẽ thực sự đến tay cộng đồng đang cần chúng nhất. 

Ngoài giải pháp kỹ thuật, cần cả ý chí chính trị mạnh mẽ và những khoản đầu tư quyết đoán, biến những giải pháp hiệu quả thành tiêu chuẩn mới cho nông nghiệp. Cách mạng Xanh 4.0 không chỉ đơn thuần là câu chuyện về đổi mới công nghệ. Đó còn là câu chuyện về việc trao quyền cho con người, bảo vệ hành tinh và cam kết không để ai bị bỏ lại phía sau.

“Công nghệ sẽ là cầu nối, chứ không phải là bức tường ngăn cách. Hãy cam kết xây dựng những chính sách táo bạo, tạo dựng một môi trường nơi nền nông nghiệp có thể phát triển mạnh mẽ và công bằng”, đại diện IFAD nhấn mạnh, “Và hãy củng cố quan hệ đối tác, cùng nhau đưa những giải pháp thành công vươn tới quy mô toàn cầu, nuôi dưỡng tinh thần hợp tác vượt qua mọi ranh giới”.